19 april 2024: LANdelijk Longcongres Passende zorg bij COPD. Klik hier.

7.2 Evaluatie voedingstoestand en voedingsinterventie kort na opname

Wanneer: week 2 tot 4

Begripsomschrijving

Er vindt evaluatie van de voedingstoestand plaats, met zo nodig start of vervolg van voedingsinterventie.

Praktisch handvat 

  • Ga na of er zich sinds ontslag uit het ziekenhuis ongewenst gewichtsverlies heeft voorgedaan; 
  • Vraag ongewenst gewichtstoename na, m.n. gewichtsverloop van ontslag ziekenhuis tot 2-4 weken na ontslag;
  • Bepaal zo nodig VVMI, indien dit tijdens opname niet gedaan is;
  • Evalueer met patiënt en eventuele mantelzorger(s) het plan van aanpak voor behoud of verkrijgen van optimale voedingstoestanden stel zo nodig bij.

Consult diëtist indien nodig:

  • SNAQ (65+)= 3, MUST= 2; 
  • BMI <21;
  • VVMI mannen <17, vrouwen <15;
  • BMI >30 of BMI >25 met comorbiditeit. 

Aandachtspunten:

  • Comorbiditeit;
  • Stoppen met roken;
  • Gebruik van systemische corticosteroïden;
  • Voedingsinterventie is alleen zinvol in combinatie met een inspanningsinterventie/fysiotherapeutische begeleiding. Hierbij aandacht voor het voedingsadvies;
  • Afspraken vastleggen in IZP en afstemmen met zorgcoördinator.

Instrumenten voedingstoestand

Meetinstrumenten:

  • SNAQ, SNAQ 65+ en 65-, SNAQ + BMI, SNAQ RC of MUST;
  • Bio-Impedantiemeter;
  • TOAD-Overdrachtsformulier van de NVD (stuurgroepondervoeding.nl);
  • Scorelijst: bijvoorbeeld Nederlandse vragenlijst voor eetgedrag (NVE).

Patiëntmateriaal:

Overig/Tips/Voorbeelden:

  • Handreiking Digitale Zorgtoepassingen voor patiëntgerichte COPD zorg, in het bijzonder onderdeel Leefstijlfactoren. In deze toolbox wordt een overzicht geboden van de beschikbare digitale toepassingen rondom COPD zorg.
  • In de regio zorgen voor een overzicht van diëtisten die patiënten met COPD goed kunnen begeleiden en hiermee overlegvormen aangaan;
  • In samenwerking met fysiotherapie 2x per jaar alle testen (waaronder bepalen van de VVMI) herhalen, zodat veranderingen in lichaamssamenstelling snel kunnen worden gesignaleerd (regio Tiel);
  • Wanneer de VVMI niet bepaald kan worden tijdens opname zelf, eventueel laten bepalen op de longfunctie bij een poli-bezoek.

Yvonne Egberts, COPD-patiënt
Aan het woord
Over Voeding
Algemeen

‘Els, de verpleegkundig specialist, regelde verder een diëtiste voor mij. Ik was namelijk veel afgevallen in de periode voorafgaand aan de opname. Ik dacht altijd dat ik gezond at, maar de diëtiste vertelde dat je met COPD extra eiwitten nodig hebt. Anders verlies je spierkracht en gaat je conditie achteruit. Ze heeft ook tips gegeven voor extra tussendoortjes. Die pas ik nog steeds toe, en er zijn weer wat kilo’s bij gekomen.’

Lees het hele verhaal